powiat smaki ziemi raciborskiej, przepisy kulinarne
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
www.powiatraciborski.pl
Smaki
Wczoraj i dziś
Zielona oaza kultur
Ziemi Raciborskiej
Wstęp
Powiat raciborski
– zielona oaza kultur i smaków
Któż to nie sławił uciech naszych stołów. W drodze pod Wiedeń, suty obiad na
raciborskim zamku zjadł ze smakiem król Jan III Sobieski, doznając chwilę później, ku
swemu zaskoczeniu, karcianej porażki z „najszpetniejszą” damą do towarzystwa. Ikona
niemieckiego romantyzmu, wywodzący się z podraciborskich Łubowic poeta Joseph
von Eichendorff , delektował się w leśniczówce w Kuźni Raciborskiej zimną pieczenią
z dziczyzny, winem, ponczem, aromatycznym dymem z fajek oraz - podobnie jak Sobie-
ski - graniem w karty. Jako miłośnik wykwintnej, ale i prostej strawy, dobrego wina,
piwa oraz łakoci nie omieszkał jednak wieszcz ostrzec przed obżarstwem w strofach
wiersza „Picie i śpiewanie”.
Powiat raciborski, leżący na pograniczu Polski i Czech, Śląska i Moraw, w dorze-
czu górnej Odry, Rudy i Cyny, szczyci się wspaniałym dorobkiem minionych pokoleń.
Mamy nie tylko piękne zabytki, unikalne zakątki przyrody, ale i… wyśmienitą kuch-
nię, opartą zarówno o stare, sprawdzone receptury śląskich i morawskich gospodyń
z podraciborskich wsi, leśników i myśliwych lasów rudzkich, jak i przepisy mieszczek
z Raciborza - historycznej stolicy Górnego Śląska. Tradycje kulinarne pielęgnują dziś
koła gospodyń wiejskich. Co roku odbywają się pokazy wielkanocnych i bożonarodzenio-
wych potraw. Jednym słowem, słynie Raciborskie ze smacznego jedzenia i unikalnych
receptur. To skromne wydanie „Smaków ziemi raciborskiej” ma choć w części ukazać
bogactwo naszej kuchni.
Adam Hajduk
, starosta raciborski
3
Przystawka
Hekele, czyli śląska
sałatka śledziowa
po raciborsku
no przed wojną w Raciborzu na pl. św.
Marcelego, dziś część pl. Długosza.
Składniki:
500 g fi letów śledziowych,
2 jajka, cebula, ogórki kiszone, majonez,
śmietana lub jogurt, musztarda.
Wymoczone fi lety śledziowe (lub
matijasy) pokroić w poprzek w paseczki.
Ogórki kiszone i cebulę pokroić w słup-
ki, jajka ugotowane na twardo pokroić
w kostkę. Wszystkie składniki wymie-
szać. Sporządzić sos na bazie majonezu
ze śmietaną lub jogurtem z dodatkiem
musztardy. Doprawić białym pieprzem
i delikatnie wymieszać ze śledziami.
Dla polepszenia smaku gotowe hekele
odstawić w chłodne miejsce na około
godzinę.
Tradycyjna potrawa ze śledzia,
nazywanego w Raciborzu i na Śląsku
harynkiem. Tu wedle przepisu szefa
kuchni restauracji
hotelu Polonia
w Raciborzu
, działającego nieprze-
rwanie od 1850 roku. Hotel zgłosił ją do
fi nału VI edycji konkursu o Śląski Znak
Jakości w Branży Spożywczej. Kapituła
wyróżniła hekele z Polonii dyplomem
i medalem. Oryginalna receptura wy-
maga, by do przygotowania zaopatrzyć
się w zielone śledzie z beczki (surowe
fi lety śledziowe), które należało oskro-
bać ze skóry. Takie harynki sprzedawa-
Anegdota
Znany przed wojną raciborski psotnik
Hugo Christoph, zwany również Krzysz-
tofkiem, stał ponoć kiedyś na targowisku
i krzyczał: „Ein Hering so fett wie Göring
für 25 Pfennig!”, co znaczy „śledź tłusty
jak Göring za dwadzieścia pięć fenigów”.
Przyszedł policjant i zabrał Krzysztofka do
aresztu. Wlepiono mu dwa tygodnie odsiad-
ki za obrazę marszałka Rzeszy. Po wyjściu
na wolność Krzysztofek znów stanął na
targu z beczką śledzi. Trzymał jednego za
ogon i wykrzykiwał: „Ein Hering so fett wie
... vor vierzehn Tagen, für 25 Pfennig!”.
Znaczyło to: „śledź tłusty jak dwa tygo-
dnie temu za 25 fenigów”. Formalnie nikt
nikogo nie obraził, choć wszyscy wiedzieli,
że ofi arą prześmiewczej natury Hugo był
właśnie Göring.
4
Zupy
Wodzionka
po bieńkowicku
Składniki:
kromka czerstwego chleba, woda pojemności
talerza, łyżeczka masła, ząbek czosnku, szczypta soli
lub wegety, 2 łyżki śmietany.
Sposób przyrządzania:
pokroić w kostkę chleb i włożyć
do talerza. Dodać wyciśnięty przez praskę czosnek,
masło, wegetę lub sól. Wszystko zalać wrzątkiem
i dokładnie wymieszać. Pod przykryciem pozostawić
na 2 minuty. Na końcu zabielić.
Przepis
Marii Jambor
Zupa z maślanki
Składniki (na dwie porcje):
1,5 szklanki wody, szczypta kminku, 3 kartofl e średniej
wielkości, 400 ml maślanki, 1 duża łyżka mąki, szczypta
soli, 4 łyżki słodkiej śmietany.
Sposób przyrządzania:
wodę z kminkiem doprowadzić
do wrzenia. Gotować 5 minut. Kartofl e obrać,
pokroić w kostkę i wrzucić do wrzątku. Gdy kar-
tofl e będą miękkie, maślankę z mąką oraz solą
wymieszać i wlać do wrzątku. Wszystko razem
chwilę gotować. Następnie zdjąć zupę z ognia
i zabielić wlewając śmietanę. Dokładnie wymieszać
i doprawić do smaku (np. wegetą).
Przepis
Anieli Latoń z Nowej Wioski
Żurek na wędzonce
po rudyszwałdzku
Składniki:
pół kg kapusty kiszonej, pół litra śmietany,
jajko, 2 łyżki mąki, 20 dag boczku wędzonego, 20
dag kiełbasy.
Sposób przyrządzania:
Kapustę ugotować i odcedzić. Do
wywaru dodać śmietanę, jajko, mąkę oraz kiełbasę
i usmażony boczek, pokrojone uprzednio w drob-
ną kostkę. Wszystko dokładnie zamieszać i zago-
tować.
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]