polska w iraku, Dyplomaca Europejska, 4 semestr, polit ZP, polit ZP, Polityka Zagraniczna RP, Polityka Zagraniczna ...
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
1
Polska w Iraku
2. Podstawa prawna obecności Polski w Iraku
-
Rezolucje RB ONZ:
o
1441
(8.XI.2002 r.), ostrzeżenie przed poważnymi konsekwencjami w wypadku łamania
postanowień poprzednich rezolucji RB; sprzeciw Francji i Rosji wobec projektu
wprowadzeniu zapisu o możliwości użycia siły
o
1483
(22.V.2003 r.), projekt UK, US, ESP; potwierdzenie integralności Iraku, dla US I UK
status mocarstw okupujących i dla nich wyłączne uprawnienia władcze, przekształcenie
okupacji wojennej na pokojową (opartą na akcie PM), uznanie żywotnej roli ONZ przy
odbudowie Iraku
o
1511
projekt US UK ESP i KAM, potwierdzenie rez. 1483, odwołanie się do KNZ roz. VII
(Akcja w związku z zagrożeniem pokoju, zakłóceniem pokoju luba aktem agresji), uznanie
sytuacji w Iraku za zagrożenie dla bezpieczeństwa i pokoju, uznanie okupacji Iraku za akcje
zgodną z PM na podstawie art. 42 KNZ, wygaśnięcie mandatu sił wielonarodowych po
wyłonieniu demokratycznego rządu Iraku co nie przeszkadza zostaniu sił na życzenie ww.
rządu, zobowiązanie RB do przeglądu zadań i potrzeb sił wielonarodowych w ciągu roku;
ukoronowanie starań USA do legitymizacji okupacji Iraku; podkreślanie tymczasowego
charakteru Tymczasowej Władzy Koalicji i potrzeby jak najszybszego wyłonienia
demokratycznej władzy irackiej; podkreślenia roli Rady Rządzącej Iraku i lokalnej
administracji; potwierdzenie roli ONZ w Iraku i postulat jej zwiększenia,
o
1546
(8.VI.2004 r.) projekt US UK i Rumunii, potwierdzenie niezawisłości i jedności
terytorialnej Iraku oraz tego, że sytuacja w tym kraju w dalszym ciągu jest zagrożeniem
pokoju i bezpieczeństwa (rozdział VIII KNZ), zakończenie 30 czerwca br. Okupacji Iraku
oraz przejęcie przez Tymczasowy Rząd Iraku władzy i koordynacji pomocy od koalicjantów,
uznanie wiodącej roli ONZ w kształtowaniu niezawisłego rządu irackiego, przyjmuje z
zadowoleniem działania Rządu tymczasowego mające na celu przywrócenie spokoju w Iraku,
przyjmuje do wiadomości prośbę premiera Iraku o pozostanie sił koalicyjnych, potwierdza
mandat tych sił zawarty w rezolucji 1511, mandat będzie ulegał przeglądowi po terminie 12
miesięcy, na żądanie Rządu Tymczasowego i wygaśnie po utworzeni całkowicie
demokratycznego rządu lub na żądanie Rządu Tymczasowego, popiera terminarz utworzenia
demokratycznego rządu Iraku (30.VI przejęcie władzy przez TrzI, do 31.XII.2004 lub
31.I.2005 demokratyczne wybory do Przejściowego Zgromadzenia Narodowego które wyłoni
Przejściowy Rząd Iraku i uchwali konstytucje, do końca 2005 r. Wyłonienie rządu irackiego
na zasadach nowej konstytucji; załącznikami do rezolucji były listy od premiera Alawiego i
sekretarza stanu USA Powel'a nt irackich sił bezpieczeństwa i przejmowaniu przez nie
odpowiedzialności za bezpieczeństwo w Iraku oraz statusu sił międzynarodowych i
współdziałania ich z TrzI i obietnicy powołania specjalnej jednostki mającej chronić personel
ONZ w Iraku
o
1637
(8.XI.2005 r.) kolejne przedłużenie mandatu sił koalicyjnych
-
Polskie prawo wewnętrzne
ustawa z dnia 17 grudnia 1998 roku o zasadach użycia lub pobytu SZ RP poza granicami
państwa
postanowienie Prezydenta RP z 17.III.2003 r. o użyciu Polskiego Kontyngentu Wojskowego
postanowienia Prezydenta RP o przedłużeniu okresu użycia PKW – ostatnie z 29.XII.2005 r.
(okres 1.I – 31.XII.2006 r.)
Bartek Zgliński
Polska w Iraku
(stan na początek XII.2006 r).
2
3. POWODY OBECNOŚCI POLAKÓW W IRAKU
o
Przed wojną prezydent
Kwaśniewski
opowiadał się za metodami dyplomatycznymi ale
jednocześnie zapowiadał poparcie amerykańskiej akcji militarnej nawet bez jej
autoryzacji przez RB ONZ "Pamiętamy tych, którzy w 1939 roku nie chcieli umierać za
Gdańsk. Pamiętamy skutki tamtych decyzji. Dziś mądrzejsi o tamte tragiczne
doświadczenia apelujemy do społeczności międzynarodowej: pokój tak, ale nie za cenę
akceptowania zbrodni, przemocy i terroryzmu. Pokój, tak, jeżeli potrafimy zapewnić go
nam wszystkim w każdym zakątku świata"
- MSW#: Ile Polska dostaje za partycypację w Iraku?
- Niczego nie dostajemy za to. Robimy to, co w naszym przekonaniu służy własnemu i
międzynarodowemu bezpieczeństwu.
o
Radek Sikorski
głosi tezę, że nowy rząd iracki - nie bez udziału Amerykanów - będzie
zmuszony pamiętać o nie spłaconych długach wobec Polski (ponad 700 mln USD) i o
tym, że Polacy dzięki swym doświadczeniom mogą wziąć udział w odbudowie Iraku.
Można liczyć, że najbliższych latach wartość materialna takiej pamięci będzie wynosiła
2-3 mld USD. (Jerzy Marek Nowakowski Polski front - 1062 "Wprost"31 marca 2003)
o
płk Zbigniew Lach
, kierownik Zakładu Geografii Wojennej z Akademii Obrony
Narodowej „Dlaczego musiało dojść do wojny? Położenie geopolityczne oraz zasoby
ropy (60-80 proc. zasobów światowych), tu krzyżują się ważne szlaki komunikacji
lądowej, morskiej, a także powietrznej.”
o
Tadeusz Wróbel
, publicysta "Polski Zbrojnej": "Dlaczego Amerykanie zaatakowali? Irak
jest doskonałym terenem do pokazania amerykańskiej przewagi. Jest najsłabszy ogniwem
"osi zła". Aż się prosił, żeby go zaatakować."
o
Adam Kułach
(ekspert z Departamentu Afryki i Bliskiego Wschodu Ministerstwa Spraw
Zagranicznych) „Udział Polski w koalicji antyirackiej to nie tylko spłata swego rodzaju
długu wobec USA. To także inwestycja w nasze przyszłe bezpieczeństwo.”
o
Generał brygady
Stanisław Koziej
„Na wojnę w Iraku należy patrzeć w kontekście
nowego zagrożenia, jakim jest terroryzm globalny. Polska nie może stać po stronie
państw biernych. Musimy być w towarzystwie krajów aktywnie zwalczających nowe
zagrożenia.” Sztab "Wprost" Wprost", Nr 1061 (30 marca 2003).
o
Opinia publiczna
:
o
51 proc. Polaków uważa, że w żadnym razie nie powinno dojść do ataku na
Irak. 37 proc. dopuszcza atak o ile ujawnione zostanie posiadanie przez Irak
broni masowego rażenia. 4 proc. popiera atak bez mandatu ONZ, 8 proc. nie
ma zdania.
o
55 proc. Polaków uważa, że gdyby Amerykanie podjęli akcję zbrojną
przeciwko Irakowi Polska nie powinna jej popierać (30 proc., że
zdecydowanie nie powinna jej poprzeć, a 25 proc., że raczej nie powinna jej
poprzeć). 33 proc. twierdzi, że Polska taką akcję powinna poprzeć (9 proc.
uważa tak zdecydowanie, a 24 proc. "raczej" tak uważa). 12 proc. trudno było
na to pytanie odpowiedzieć.
o
"Polska - jeden z najwierniejszych sojuszników USA w konfrontacji z Irakiem -
metodami dyplomatycznymi zabiega o uzyskanie w Waszyngtonie zapewnień, że zostanie
uwzględniona w powojennej dywidendzie ekonomicznej" - napisał w środę "Financial
Times", (1,5 mld USD dla Polski za Saddama www.wprost.pl 05 marca 2003)
Bartek Zgliński
Polska w Iraku
(stan na początek XII.2006 r).
3
o
- Mówiąc po ludzku, żołnierze, którzy jadą na misje, chcą po prostu przeżyć i zarobić na
tym. Jak mogą komuś przy okazji pomóc, po prostu to robią - mówi proszący o
anonimowość major, który dwa razy był w Iraku, a wcześniej służył w Libanie. (Agata
Jabłońska - Armia eksportowa "Wprost", Nr 1239 10 września 2006)
4. Wielonarodowa Dywizja Centrum-Południe (MND CS) – obszar działania
-
Warunki geograficzne
Polska strefa to tereny rolnicze, pustynne i półpustynne; ważne miasta Karbala (grób Husajna
drugiego syna Alego i
, Najaf (grób zięcia Mahometa Alego) i port rzeczny Al Kut;
ludność głównie szyicka 90%; sieć drogowa jest stosunkowo dobrze rozwinięta co ułatwia
przemieszczanie się wojska ale jednocześnie zwiększa ilość zadań związanych z kontrola
ruchu ludności; temperatura waha się od 50 st. w lecie do -10 st. podczas zimowych nocy, w
czasie zimy obfite deszcze a w lecie burze piaskowe.
-początkowo 5 prowincji Babil, Karbala, Diwanija czyli dawna Qadisija, Nadżaf i Wasit z 3,6
mln. ludzi i 64 tys. km
2
; [9 sierpnia 2004 Polska przekazała Amerykanom strefy Diwanija i
Nadżaf w związku z rebelia Sadra]
-w końcu 2004 r. Po przekazaniu USA Karbali strefa została zmniejszona do trzech prowincji:
Babil, Wasit i Diwanija („odzyskana” 30 listopada 2004),
-5 stycznia 2006 roku do dwóch ostatnich z 2 mln. ludzi i 24,3 tys. km
2
5. Wielonarodowa Dywizja Centrum-Południe (MND CS) – skład dywizji i zmiana jej
liczebności
- Początkowo 21 państw m.in. Polska (2500), Ukraina (1600) i Hiszpania (1300), jednostki w
sile batalionu (250–400) wystawiły Bułgaria, Rumunia, Węgry, Tajlandia, Dominikana,
Honduras, Filipiny i Salwador.
-obecnie 12 (Polska, Armenia, Słowacja, Dania, Salwador, Ukraina, Rumunia, Litwa, USA,
Łotwa, Mongolia, Kazachstan)
I zmiana
kwiecień 2003–11 stycznia 2004: Andrzej Tyszkiewicz, 2500/8500
II zmiana
11 stycznia 2004-18 lipca 2004: Mieczysław Bieniek, 2500/6500 (od kwietnia
Hiszpania oraz Nikaragui, Hondurasu i Dominikany)
III zmiana
18 lipca 2004–7 lutego 2005: Andrzej Ekiert, 2500/6500 (od lipca bez Filipin,
sierpnia bez Tajlandii i grudnia bez Węgier)
IV zmiana
7 lutego 2005-26 lipca 2005: Waldemar Skrzypczak; 1700/5500
V zmiana
26 lipca 2005–6 lutego 2006: Piotr Czerwiński 1400/3800 (od końca 2005 Litwy,
bez Bułgarii, Ukrainy oraz Norwegii)
VI zmiana
6 lutego 2006 18 lipca 2006: Edward Gruszka. 900/2000
VII zmiana
18 lipca 2006 luty 2007: Bronisław Kwiatkowski. 865/1800
6. Wielonarodowa Dywizja Centrum-Południe (MND CS) – zadania
-Zmiana zadań dywizji od misji stabilizacyjnej podczas I zmiany do doradczo – szkoleniowej w
podczas VII
-
I zmiana:
zapewnianie bezpieczeństwa w strefie odpowiedzialności, zwalczanie ugrupowań
terrorystycznych, ograniczanie dostępu do broni, rozminowywanie terenu oraz niszczenie
amunicji irackiej (ok. 640 tys. sztuk min, pocisków itp.)
,
stworzenie warunków do współpracy
cywilno – wojskowej;
-
II zmiana:
wspieranie procesu powołania Tymczasowego Rządu Irackiego oraz tworzenia
Irackich Sił Bezpieczeństwa przeszkalając około 6,5 tysiąca Irakijczyków, rozszerzono zakres
współpracy cywilno-wojsowej 1300 projektami na łączną sumę ok. 48 mln dolarów, zmniejszono
liczbę baz, fortyfikując je i wzmacniając system ochronno-obronny działami przeciwlotniczymi.
Bartek Zgliński
Polska w Iraku
(stan na początek XII.2006 r).
4
Rozpoczęto opancerzanie pojazdów osobowo-terenowych typu HONKER oraz zwiększono
liczbę transporterów opancerzonych. Jednocześnie w ramach działań uprzedzających
prowadzono ograniczone działania ofensywne skierowane przeciwko terrorystom
-
III zmiana:
wspieranie Rządu Tymczasowego w celu przygotowania wyborów, powołanie
nowego rządu i przekazania mu władzy, do końca tej zmiany przeszkolono około 16 tysięcy
funkcjonariuszy Irackich Sił Bezpieczeństwa (nie współdziałali z nami bo byli jeszcze
nieprzygotowani). przeniesiono dowództwa z baz w Babilonie i Karbali do bazy w Ad
Diwaniyah, przekazano ruiny Babilonu oraz powrócono do prowincji Diwanija. Dywizje
wzmocniono śmigłowcami Mi-24, samochodami opancerzonymi HONKER-SKORPION,
transporterami opancerzonymi oraz uzyskano od armii USA pojazdy typu HUMMER.
-
IV zmiana:
charakter stabilizacyjno-szkoleniowy, zmniejszenie ilości zadań operacyjnych w
zależności od ich charakteru o około 10-50% w stosunku do poprzednich zmian. Zaczęto
organizować wspólne działania z irackimi żołnierzami, którzy realizowali nie tylko zadania
zabezpieczające, ale również zadania bojowe. Główny wysiłek działalności został skupiony na
szkoleniu oraz wsparciu Irackich Sił Bezpieczeństwa, a także na działaniach interwencyjnych i
stabilizacyjnych, w szerokim zakresie prowadzono współpracę z przedstawicielami tworzących
się struktur władzy lokalnej i państwowej oraz z przywódcami religijnymi, co wpływało na
dalszą poprawę bezpieczeństwa w naszej strefie co pozwoliło zmniejszyć PKW do 1700. W tym
czasie rozpoczęto tworzenie zespołów doradczo-szkoleniowych do realizacji szkolenia sztabów
dywizji, brygad i batalionów Armii Irackiej.
-
V zmiana
szkolenie oddziałów irackiej armii oraz formacji policyjnych tak, aby były one w
stanie samodzielnie zapewnić bezpieczeństwo w kraju, realizowane są zadania związane z
projektami w ramach współpracy cywilno-wojskowej, ochrona konwojów i ochrona wojsk
własnych. Działa pięć polskich grup szkoleniowo-doradczych – trzy w Diwanii, dwie w Hilli.
Przez cztery dni w tygodniu polscy żołnierze szkolą sztaby irackich batalionów i brygad oraz
sztab dywizji. Dzięki tym działaniom dowództwo Wielonarodowej Dywizji Centrum-Południe
systematycznie przekazuje władzom irackim odpowiedzialność za bezpieczeństwo kraju. Do tej
pory instruktorzy Wielonarodowej Dywizji wyszkolili ponad 20 tysięcy funkcjonariuszy irackich
sił bezpieczeństwa.20 grudnia 2005 r. sztab dywizji zakończył certyfikacje 8 Dywizji Armii
Irackiej. 26 stycznia 2006 roku dywizja Centrum-Południe przekazała odpowiedzialność w
swojej strefie wojskom irackim. Diwanija i Wasit stały się pierwszymi w kraju prowincjami
nadzorowanymi przez siły irackie, a nie koalicyjne. W tej zmianie polski kontyngent składał się z
ok. 1400 żołnierzy i pracowników wojska.
- VI zmiana:
charakter szkoleniowo-doradczy, skoncentrowanie się na koordynowaniu
działalności dowódców irackich oraz udzielaniu pomocy eksperckiej w prowadzeniu
samodzielnych operacji, a także ich wsparciu w obszarze logistyki i dowodzenia. Do istotnych
zadań szóstej zmiany należy zaliczyć także doradztwo w zakresie kierowania organami
administracji państwowej, wsparcie w rozbudowie infrastruktury oraz pomoc organizacjom
humanitarnych w rejonie odpowiedzialności. Działalność operacyjna, dotycząca utrzymania
bezpieczeństwa, została ograniczona do ochrony sił własnych oraz utrzymywania gotowości sił
do reagowania w sytuacjach kryzysowych.
-
VII zmiana:
charakter doradczo-szkoleniowy, szkoleniu Irackich Sił Bezpieczeństwa (wojsko,
policja, straż graniczna), doradztwie w zakresie kierowania organami administracji państwowej,
pomocy humanitarnej i realizacji projektów CIMIC. W związku z tym zasadniczym elementem
struktury Dywizji pozostaje grupa Doradczo-Szkoleniowa. Działania wojskowych ekspertów
koncentrują się na doradztwie w zakresie zgrywania systemów prowadzenia walki oraz
koordynacji działania służb irackich na poziomie prowincji, dalszym koordynowaniu działalności
Bartek Zgliński
Polska w Iraku
(stan na początek XII.2006 r).
5
operacyjnej dowódców irackich, wsparciu logistycznym prowadzonych operacji. Kontynuowana
jest także realizacja zadań z zakresu CIMIC, a w tym odbudowa infrastruktury oraz urządzeń
użyteczności publicznej.
7. Polityczne skutki misji w Iraku
Pogorszenie się stosunków z krajami tzw. Starej Europy
Potencjalne zagrożenie atakami terrorystycznymi w odpowiedzi na obecność PKW w Iraku
Zwiększenie się znaczenia Polski jako państwa – uczestnika misji pokojowej, ale też zwiększenie
oczekiwań NATO i UE co do uczestniczenia w takich misjach (Kongo, Afganistan itp. Ok. 40% z
2100 wojsk poza PL to Irak)
Polskie wojsko pierwszy raz od ponad 55 lat brało udział w działaniach bojowych
Dowództwo, jak i ok. 12 tys. żołnierzy, sprawdziło się w warunkach misji bojowej
Powraca problem przejścia na armię zawodową
9. Skutki finansowe
8. Skutki militarne
Wydatki strony polskiej obejmują przygotowanie i wyposażenie wojsk oraz część kosztów ich
funkcjonowania (koszta osobowe). Dotychczasowe koszty funkcjonowania PKW Irak wynoszą
ok. 667 mln zł. Należy jednak podkreślić, że finansowanie udziału PKW w Międzynarodowych
Siłach Stabilizacyjnych realizowane jest zarówno przez stronę polską (ok. 40% całości kosztów),
jak i amerykańską (ok. 60% całości kosztów), która zapewnia m.in. transport, dostawy
samochodów terenowych oraz zaopatrzenie logistyczne w rejonie misji a także 58 mln. $ z tzw.
funduszu solidarności. Do chwili obecnej z budżetu armii USA na funkcjonowanie PKW Irak
przeznaczono ponad 1 mld zł. Na prowadzenie misji irackiej w 2006 roku w budżecie MON
zaplanowano ponad 130 mln zł. (cały budżet to 18 mld zł., budżet misji zagranicznych 223,6
mln. Zł.).
10. Straty podczas misji
-prawie 60 żołnierzy MND CS w tym:
-18 żołnierzy PKW
-2 b. żołnierzy GROM pracujących na firmy Blackwater
-2 dziennikarzy TVP
11. Źródła
o
o
o
o
Biuletyny PISM dostępne na stronie
:
o
Biuletyn nr 16 (120) z 20 marca 2003 r.
o
Biuletyn nr 64 (168) z 23 października 2003 r.
o
Biuletyn nr 65 (405) z 31 października 2006 r.
o
Biuletyn nr 26 (214) z 16 czerwca 2004 r.
o
Biuletyn nr 47 (151) z 25 sierpnia 2003 r.
o
Biuletyn nr 47 (387) z 7 sierpnia 2006 r.
o
Biuletyn nr 30 (134) z 27 maja 2003 r.
o
Biuletyn nr 54 (158) z 22 września 2003 r.
o
Biuletyn nr 19 (123) z 25 marca 2003 r.
o
Biuletyn nr 24 (128) z 23 kwietnia 2003 r.
o
Biuletyn nr 33 (278) z 5 maja 2005 r
Bartek Zgliński
Polska w Iraku
(stan na początek XII.2006 r).
[ Pobierz całość w formacie PDF ]