poAEOczenia PKM, Politechnika Poznańska, Mechatronika, Semestr 04, Podstawy konstruowania maszyn - wykłady

 

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
5.0. Poł
Ģ
czenia
5.4. Poł
Ģ
czenia spawane
5.4.1. Konstrukcja
Spoiny
Czołowe
Pachwinowe
Inne
Jednostronne
Dwustronne
Jednostron.
Dwustronne
Brze
Ň
na
Grzbietowa
Otworowa
Rys. 5.28. Podział spoin (nad przekrojami przedsta-
wiono symbole – poz. 2 wg rys. 5.29a)
7
b)
Widok spoiny:
a)
4
- od strony lica
5 2
1
3
8
- od strony grani
6
c)
a n x L (e)
d)
a n x L (e)
Rys. 5.29. Oznaczenie spoin; a) ogólny symbol, b) sposób pokazania od której strony spoina jest przed-
stawiona na rysunku, c) spoina przerywana, n – ilo
Ļę
odcinków spoiny, L - długo
Ļę
odcinka spo-
iny, e - długo
Ļę
przerwy,
d) spoina odcinkowo-naprzemianległa
– 85 –
Podstawy Konstrukcji Maszyn - projektowanie
Oznaczenia spoin na rysunkach
1
Informacje umieszczane na symbolu spoiny wg rysunku 5.20a:
2
Wymiar przekroju poprzecznego (grubo
Ļę
spoiny).
3
Wymiar przekroju wzdłu
Ň
nego (długo
Ļę
spoiny).
4
Znaki dodatkowe:
spoina z licem płaskim,
z licem wypukłym, z licem
wkl
ħ
słym,
obróbka skrawaniem przej
Ļ
cia,
usuni
ħ
cie metod
Ģ
obróbki skrawa-
niem nadlewu lica.
Znaki dodatkowe: spoina wykonana po zamkni
ħ
tym obwodzie, wyko-
nana w monta
Ň
u.
6
Znaki dodatkowe:
spoina z podpawan
Ģ
grani
Ģ
,
spawana z podkładk
Ģ
spawalnicz
Ģ
.
7
Wymiary brzegów spoiny (k
Ģ
t pochylenia, odst
ħ
p mi
ħ
dzy prefabrykatami itp.).
8
Symbole przedstawiaj
Ģ
ce: nr spoiny, metoda spawania, jako
Ļę
spoiny, metoda kontroli,
nr instrukcji spawania itp.

Ģ
cza spawane
Stykowe
Zakładkowe
Teowe
Naro
Ň
ne
Przylgowe
Krzy
Ň
owe
Rys. 5.30. Podział zł
Ģ
czy spawanych
Materiały stosowane na zł
Ģ
cza spawane
- stale konstrukcyjne zwykłej jako
Ļ
ci przeznaczone do spawania:
St0S
,
St2S
,
St3S
,
St4S
,
- stale do wyrobu rur:
R
,
R35
,
R45
,
- stale o podwy
Ň
szonych wła
Ļ
ciwo
Ļ
ciach wytrzymało
Ļ
ciowych:
15GA
,
18G2A
,
10G2ANb
,
10H
,
10HA
,
- inne, spełniaj
Ģ
ce warunek tzw. przelicznika w
ħ
glowego, liczonego wg wzoru:
– 86 –
5
5.0. Poł
Ģ
czenia
C
e
=
C
+
Cr
+
Mo
+
V
+
Mn
+
Ni
+
Cu
£
0
45
%
(5.60)
5
5
5
6
15
15
gdzie: C, Cr, Mo, V, Mn, Ni, Cu – procentowa zawarto
Ļę
dodatków stopowych w stali.
5.4.2. Obliczenia
Klasyfikacja konstrukcji spawanych
Zgodnie z PN-87/M-69008 rozró
Ň
nia si
ħ
w zale
Ň
no
Ļ
ci od sumy wska
Ņ
ników Z
A
+ Z
B
trzy klasy konstrukcji spawanych (tab. 5.13).
Tab. 5.13. Klasy konstrukcji spawanych wg PN-87/M-69008.
Klasa konstrukcji
spawanej lub zgrzewanej
Suma wska
Ņ
ników
Z
A
+ Z
B
1
powy
Ň
ej 7
2
3 ÷ 7
Tab. 5.14. Wska
Ņ
nik Z
A
do tablicy 5.13 wg PN-87/M-69008.
3
poni
Ň
ej 3
Rodzaj obci
ĢŇ
enia, metoda wymiarowa-
nia
Stopie
ı
wykorzystania wytrzyma-
ło
Ļ
ci spoiny, %
< 50
50 ÷ 80
> 80
wska
Ņ
nik Z
A
Statyczne lub qusistatyczne
0
0
0
1
) lub 1
Zm
ħ
czeniowe, przy liczbie cyklów < 6×10
5
0
1
2
Zm
ħ
czeniowe przy liczbie cyklów > 6×10
5
1
2
3
1
) Przy spoinach
Ļ
ciskanych.
Zakres wymaga
ı
i bada
ı
dotycz
Ģ
cych jako
Ļ
ci zł
Ģ
czy spawanych klasy 1 i 2 nale
Ň
y
przyjmowa
ę
w zale
Ň
no
Ļ
ci od warto
Ļ
ci wska
Ņ
nika Z
A
wg tablicy 5.15.
Tab. 5.15. Wska
Ņ
nik Z
B
do tablicy 5.13 wg PN-87/M-69008.
Zagro
Ň
enie
Ň
ycia ludzkiego
Straty materialne
nieprawdopo-
dobne
mało
prawdopodobne
bardzo
prawdopodobne
wska
Ņ
nik Z
B
niewielkie - < 1p
0
2
4
Ļ
rednie - 1p ÷ 10p
2
4
6
du
Ň
e
- > 10p
4
6
8
p –
Ļ
rednia roczna płaca pracownika gospodarki uspołecznionej.
Zgodnie z PN-EN 25817 (PN-ISO 5817) wyró
Ň
nia si
ħ
poziomy jako
Ļ
ci: D – wymaga-
nia łagodne, C – wymagania
Ļ
rednie, B – wymagania ostre.
Zalecenia ogólne wykonywania i obliczania spoin
Typ spoiny i zwi
Ģ
zane z nim przygotowanie brzegów (wg PN-75/M-69014 i PN-
73/M-69015) powinny by
ę
dostosowane do grubo
Ļ
ci prefabrykatów, gatunku stali i metody
– 87 –
Podstawy Konstrukcji Maszyn - projektowanie
spawania.
Wska
Ņ
nik
Z
A
Tab. 5.16. Wymagania dotycz
Ģ
ce bada
ı
i jako
Ļ
ci spoin klasy 1 i 2.
Zakres bada
ı
, %
1)
Klasa wadli-
wo
Ļ
ci zł
Ģ
cza
wg norm
2)
Rodzaje bada
ı
radiograf. lub ul-
trad
Ņ
wi
ħ
kowych
ogl
ħ
dziny
zewn
ħ
trzne
3
Ogl
ħ
dziny zewn
ħ
trzne, badania
radiograficzne
3)
, lub/i ultrad
Ņ
-
wi
ħ
kowe
3)
³ 10
1 lub 2
4)
2
³ 5
3
1
³ 2
100
4
Ogl
ħ
dziny zewn
ħ
trzne (ewtl. do-
datkowo radiogr.
3)
lub ultrad
Ņ
w.)
5
5)
1)
Podany zakres bada
ı
radiograficznych lub ultrad
Ņ
wi
ħ
kowych odnosi si
ħ
do spoin, w których
sumaryczna długo
Ļę
poprawek P wynosi poni
Ň
ej 2% długo
Ļ
ci zbadanych spoin. Zakres ba-
da
ı
powinien by
ę
zwi
ħ
kszony dwukrotnie, gdy P = 2 ÷ 5%, zwi
ħ
kszony 5-krotnie gdy P >
5%.
2)
Dla radiograficznych – wg PN-74/M-69772, ultrad
Ņ
wi
ħ
kowych – PN-77/M-70055, ogl
ħ
dzin
zewn. – PN-84/M-69072.
3)
Spoin pachwinowych nie kontroluje si
ħ
metod
Ģ
radiograficzn
Ģ
, a metod
Ģ
ultrad
Ņ
wi
ħ
kow
Ģ
tylko w szczególnych przypadkach.
4)
Klas
ħ
ustala konstruktor.
5)
Klasa 5 mo
Ň
e by
ę
dopuszczona pod warunkiem,
Ň
e nie ma wad Ea i Eb oraz,
Ň
e na odcinku
N (wg PN-74/M-69772) sumaryczne zmniejszenie przekroju spoiny nie przekracza 25%.
Przyjmowane grubo
Ļ
ci obliczeniowe spoin przedstawiono w tablicy 5.17.
³ 1
Na rysunku 5.31 przedstawiono zalecenia konstrukcyjne wybranych spoin. Styki po-
szczególnych cz
ħĻ
ci przekroju (pasów,
Ļ
rodników) nale
Ň
y projektowa
ę
w płaszczyznach pro-
stopadłych do osi ł
Ģ
czonych elementów. W poł
Ģ
czeniu dwuteownika spawanego (rys. 5.31b),
styk pasa rozci
Ģ
ganego przy obci
ĢŇ
eniach dynamicznych powinien by
ę
przesuni
ħ
ty wzgl
ħ
dem
styku
Ļ
rodnika.
a)
a
1
t
h
b)
a
t
h
a - l
1
1
l
1
l
l ³ 0,75 b Ç l ³ 0,75 h
Rys. 5.31. Konstruowanie wybranych spoin,
a) zalecenia przy konstruowaniu spo-
in przerywanych, b) przesuni
ħ
cie spo-
in czołowych w belce obci
ĢŇ
anej zm
ħ
-
czeniowo
a
1
£ 5 l
1
a
1
- l
1
£ 15 t
1
Ç a
1
- l
1
£ 200 mm
– 88 –
0
 5.0. Poł
Ģ
czenia
Tab. 5.17. Wytyczne dotycz
Ģ
ce grubo
Ļ
ci spoin a [mm].
Ro-
dzaj
spoin
Charakter obci
ĢŇ
enia
Warunki
Statyczne
Zm
ħ
czeniowe
t
1
= t
2
a = t
1
= t
2
t
2
– t
1
< t
1
lub
t
2
– t
1
< 10 mm
a = t
1
a = t
1
t
2
– t
1
> t
1
lub
t
2
– t
1
> 10 mm
a = t
1
>1:1
a = t
1
t
Zaliczy
ę
do
spoin czołowych
a
1
a
2
a = t
c £ 3, c £ 0,2 t
Sai
³ t
a
4
c
a
3
Dla spoin niepełnych
a = g – 2 mm
a
1
< 0,7×t
a
2
< 0,6×t
a
1
t
a
2
Spawanie w zwykłych
warunkach
a = a
nom
0,2
×
t
2
Ç
£
10
mm
Ú
£
a
£
Ê
×
0,7
t
1
t
2
> t
1
Û
Ë
nom
2,5
mm
16
mm
Spaw.
autom.
łukiem
krytym
Jednwarstw.
a = 1,3 a
nom
Wielowar-
stwowe
a = 1,2 a
nom
£ a
nom
– 2 mm
Długo
Ļę
spoin przyjmowan
Ģ
w obliczeniach wytrzymało
Ļ
ciowych jest długo
Ļ
ci
Ģ
rze-
czywist
Ģ
pomniejszon
Ģ
si
ħ
o dwie grubo
Ļ
ci ze wzgl
ħ
du na osłabienie kraterem pocz
Ģ
tkowym i
Spoiny obwodowe rur
a = a
nom
£ t
1
, t
1
– grubo
Ļę
rury
ko
ı
cowym spoiny. W przypadku spawania z zastosowaniem przykładek wybiegowych dłu-
go
Ļę
rzeczywista jest długo
Ļ
ci
Ģ
obliczeniow
Ģ
.
Długo
Ļę
obliczeniow
Ģ
przyjmuje si
ħ
jako równ
Ģ
sumarycznej długo
Ļ
ci spoin Sl
i
.
Zalecenia obliczeniowe
Spoin pachwinowych przerywanych nie nale
Ň
y stosowa
ę
:
- w przypadku obci
ĢŇ
e
ı
dynamicznych,
- w elementach bezpo
Ļ
rednio nara
Ň
onych na korozj
ħ
atmosferyczn
Ģ
lub chemiczn
Ģ
, a tak
Ň
e
eksploatowanych w warunkach podwy
Ň
szonych wilgotno
Ļ
ci,
- w strefach skokowej zmiany sztywno
Ļ
ci,
– 89 –
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • fotocafe.xlx.pl
  •