podkręcanie procesora dwurdzeniowego, Komputer
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
HARDWARE
Podkręcanie procesora dwurdzeniowego
CD 5/2006
Grupa: UŻYTKOWE
CPU-Z 1.32
Narzędzie do sprawdzania konfigu-
racji sprzętu.
UWAGA!
Opisywane tu czynności stanowią
głęboką ingerencję w ustawienia
pracy procesora. Jej skutki mogą
być nieodwracalne. Informujemy, że
redakcja z dużą starannością przygo-
towuje i sprawdza wszelkie materiały.
Jednak liczba różnych odmian proce-
sorów z tej samej linii oraz warian-
tów konfiguracji jest tak duża, że
nie sposób przewidzieć wszystkiego.
Czytelnik musi mieć świadomość, że
wszelkich zmian w BIOS-ie dokonuje
na własną odpowiedzialność.
Prawie 1 GHz w prezencie
Intel wprowadził do sprzedaży najtańsze procesory dwurdzeniowe – Pentium D 805
taktowane zegarem 2,66 GHz. Okazuje się, że mają one potężny potencjał mocy.
Zobacz, jak bez zbędnych wydatków możesz z takiego układu zrobić procesor
znacznie lepszy i… kilkakrotnie droższy.
wymuszany przez dodatkowy wen-
tylator zamontowany w tylnej części
obudowy. Overclocking skraca też
żywotność procesora, być może
nawet o połowę (do 4 lat, przy zało-
żeniu, że komputer będzie pracował
przez 10 godzin każdego dnia).
Metoda prób i błędów
Procedura określenia maksymalnej
częstotliwości wykorzystuje metodę
prób i błędów, sprowadza się do kro-
kowego zwiększania częstotliwości
procesora w BIOS-ie płyty głównej.
Po każdym kroku trzeba sprawdzić,
czy komputer się uruchomi i bę-
dzie stabilnie pracował. Przekrocze-
nie pułapu objawi się problemami
z uruchomieniem komputera, sys-
temu i stabilnym działaniem apli-
kacji. Oznacza to, że trzeba wrócić
do ostatnio działającej konfiguracji
(częstotliwości).
Wszystkie operacje wykonaliśmy
na przykładzie BIOS-u Award, na
płycie głównej Gigabyte GA-8N-SLI
Pro. Każdy model płyty ma swoje
specyficzne ustawienia i konfigu-
racja w twoim komputerze może
wyglądać nieco inaczej.
Podkręcanie (overclocking) pole-
ga na podnoszeniu częstotliwości
układu ponad tę częstotliwość, jaką
ustawił producent. Do podkręcania
wybraliśmy dwurdzeniowy procesor
Intel Pentium D 805. Jest to układ
pracujący z najniższą obecnie czę-
stotliwością wynoszącą 2,66 GHz,
przy taktowaniu magistrali zegarem
533 MHz. Pentium D 805 ma nie
tylko przystępną cenę (niespełna
600 zł), ale dobrze nadaje się do
podkręcania. Te układy to jednostki
wyprodukowane w taki sam sposób
jak ich szybsze odmiany, dysponują
więc bardzo dużym zapasem mocy
obliczeniowej. Warto z tych rezerw
skorzystać.
Szybciej o 30 procent
Przetaktowanie
25>02
tego typu
układów zwykle pozwala – bez do-
datkowych nakładów finansowych
– uzyskać układ pracujący ze znacz-
nie wyższymi częstotliwościami. My
w redakcji bez trudu przetaktowali-
smy ten procesor do częstotliwości
3,2 GHz – obecna cena takiej jed-
nostki wynosiłaby blisko 1600 zł!
Udało nam się nawet podkręcić ten
procesor do częstotliwości 3,5 GHz,
i to bez ekstremalnych zabiegów, ta-
kich jak zwiększanie
napięcia zasi-
lania dla rdzenia
25>03
.
Procesor
z taką „fabryczną” częstotliwością
kosztowałby około 2500 zł, gdyby
był dostępny na rynku. Niestety, nie
zawsze będzie tak dobrze. Wersje
procesorów z tego samego segmentu
cenowego różnią się między sobą
pewnymi cechami fabrycznymi,
w tym także podatnością na podkrę-
canie. Przez to nie każdy procesor
da się podkręcić do takiego pozio-
mu, jaki uzyskaliśmy w redakcji.
Zagrożenia
Z podkręcaniem związane są także
zagrożenia, przed którymi musimy
przestrzec. Przede wszystkim ze-
staw chłodzący procesora musi
działać idealnie. Ponadto obudowa
musi zapewniać dobry obieg po-
wietrza – najlepiej, jeśli będzie on
Zanim zaczniesz – sprawdź
BIOS PŁYTY GŁÓWNEJ
Czy pozwala on na zmianę częstotliwo-
ści
szyny FSB
25>01
płyty głównej
i pamięci RAM
PAMIĘĆ RAM
Z jaką częstotliwością działa pamięć
w twoim komputerze – możesz to spraw-
dzić za pomocą programu CPU-Z (patrz
ramka „Jak sprawdzić częstotliwość pa-
mięci”
26). Najlepiej, jeśli jest to
pamięć DDR2 PC2–5300 pracująca
z częstotliwością 667 MHz. Podkręcanie
można też przeprowadzić przy pamięciach
DDR2 PC2–4300 pracujących z zegarem
533 MHz, jednak zadbaj o to, aby po
każdorazowym podniesieniu częstotli-
wości FSB zegar pamięci nie przekraczał
533 MHz.
PLOMBĘ
Czy jest ona założona przez producenta
na obudowie twojego peceta. Podczas
podkręcania może zajść konieczność
zresetowania BIOS-u płyty głównej (gdy-
by coś poszło nie tak), a to wiąże się
z otwarciem obudowy komputera. Pa-
miętaj, że zerwanie plomby gwarancyjnej
wiąże się z utratą gwarancji.
Potencjał pro-
cesora Pentium
D 805 jest na-
prawdę spory.
Bez większych
trudności pod-
kręciliśmy go
do 3,5 GHz
24
PC
Format
5/2006
SOFTWARE
Podkręcanie procesora dwurdzeniowego
HARDWARE
Pierwsza zmiana częstotliwości
Pierwszą częstotliwość ustawiamy niejako na
wyczucie. W procesorze Pentium D 805 zwięk-
szenie zegara z 2,66 GHz do 2,80 GHz jest uza-
sadnione tym, że kolejnym procesorem z serii
Pentium D jest model pracujący właśnie z zega-
rem 2,80 GHz (Pentium D 820). A szanse na
pracę z taką częstotliwością wersji D 805 są bar-
dzo duże.
1
Podczas uru-
Mnożniki i magistrale
3
Domyślnie funkcje operowania na często-
Realna częstotliwość pracy procesorów Intela to
iloczyn dwóch parametrów:
szybkości magistrali
płyty głównej
25>04
(100, 133 lub 200 MHz)
oraz
mnożnika częstotliwości procesora
25>05
.
Pojawi się także parametr częstotliwość
szyny FSB, który w przypadku procesorów Intela
jest podawany w inny sposób niż w przypadku
procesorów AMD. Tak naprawdę jest ona czterokrot-
nie większa niż faktyczna częstotliwość magistrali.
Dlatego prędkość szyny FSB tych procesorów to np.
400 MHz (4x100 MHz), 533 MHz (4x133 MHz) lub
800 MHz (4x200 MHz) i ta wartość podawana jest
w BIOS-ach płyt głównych. Niektórzy producenci
szynę tę określają skrótem
QDR
25>06
.
Mnożnik procesora jest na stałe przypisywany
poszczególnym układom przez producenta. Dla
Intel Pentium D 805 mnożnik wynosi 20, a więc
częstotliwość procesora to: 20x133x4=2660 MHz.
Wiedza ta pozwala przeliczyć częstotliwość szyny
FSB na realną częstotliwość procesora, np. gdy
częstotliwość szyny z kroku
1
sekcji „Pierwsza
zmiana częstotliwości” (560 MHz) podzielisz przez
4, otrzymasz częstotliwość magistrali 140 MHz.
Uzyskaną wartość pomnóż przez 20 (mnożnik)
i otrzymasz częstotliwość 2800 MHz.
chamiania
komputera wejdź
do BIOS-u płyty
głównej, naciskając przycisk
[Del]
.
2
W otwartym okienku, naciskając strzałkę
Aby je odblokować, strzałką w dół przejdź
do funkcji
,
naciśnij klawisz
[Enter]
.
4
W otwartym
okienku
System
Clock Mode
strzałką
w dół przejdź do
opcji
i naciśnij
[Enter]
. Za-
bieg ten odblokuje
funkcje pozwalające na ręczne operowanie na
częstotliwościach
.
w dół, przejdź do sekcji odpowiedzialnej
za ustawienia procesora. W większości przypad-
ków jest to
Advanced Settings
albo
Frequency/
Voltage Control
, u nas
ni automatycznie wartość dla szyny FSB
z na MHz. Jest to stanowczo
za wysoka częstotliwość, przy niej komputer
z tym procesorem nie uruchomi się. Zmień zatem
tę częstotliwość na 560 MHz. W tym celu strzał-
ką w dół przejdź do funkcji
wpisz . Wartość ta pojawi się w czerwonym
polu funkcji . Skąd taka
pierwsza wartość? Tłumaczymy to w ramce
„Mnożniki i magistrale”. Wprowadzone zmiany
zatwierdź klawiszem
[Enter]
.
7
Ponieważ BIOS automatycznie zmienił
także częstotliwość taktowania pamięci
na 533 MHz, przypisz jej wartość taką samą
jak dla szyny FSB (czyli 560 MHz). W tym celu
przejdź do funkcji
i naciśnij klawisz
[Enter]
.
6
W otwartym okienku
Naciśnij klawisz
[Enter],
aby wejść do sekcji.
i naciśnij
[Enter]
.
8
W otwartym okienku
Częstotliwość pamięci
Pamięci taktowane taką samą częstotliwością jak
szyna FSB zwykle lepiej współpracują z proceso-
rem niż pamięci pracujące z inną częstotliwością,
nawet nieco wyższą od FSB. Jednak tutaj, uwaga
– podwyższenie częstotliwości pamięci do 560 MHz
wykonaj tylko wtedy, gdy będziesz miał pewność, że
posiadane przez ciebie pamięci DDR2 to moduły
przystosowane do pracy z częstotliwością powyżej
533 MHz (np. 667 MHz). Jeśli tak nie jest, pozostaw
częstotliwość pamięci na poziomie 533 MHz.
Analogicznie, jeśli częstotliwość magistrali FSB zwięk-
szysz do ponad 670 MHz, pozostaw częstotliwość
pamięci z ustawieniami odpowiednimi dla posiada-
nych modułów (np. 533 MHz lub 667 MHz).
wpisz wartość i naciśnij
[Enter]
.
9
Naciśnij klawisz
Esc
, aby wyjść z sekcji
.
10
W menu głównym przejdź do opcji
i naciśnij
Enter
. Pojawi
się pytanie:
Domyślnie zaznaczone jest , więc wciskając
Enter
, potwierdź zapisanie ustawień.
Słownik: trudne terminy
01
Szyna FSB
Główna szyna danych po-
zwalająca procesorowi na
komunikację z układem
sterującym (chipsetem)
płyty głównej, a za jego
pośrednictwem również
z innymi komponentami
– pamięcią operacyjną,
dyskami, siecią itd.
02
Przetaktowanie
Ang. overclocking, pod-
noszenie częstotliwości
pracy procesora ponad
częstotliwość zdefiniowa-
ną przez producenta. Za-
zwyczaj wykonywane jest
w celu zwiększenia wydaj-
ności układu, a zarazem
całego komputera.
03
Napięcia zasilania
dla rdzenia
Jest to napięcie zasilające
krzemowy rdzeń procesora,
niezbędny do prawidłowej
pracy układu. Procesor
wykorzystuje także inne na-
pięcia zasilające, na przy-
kład do zasilania układów
wejścia/wyjścia.
04
Szybkości
magistrali
Częstotliwość, z jaką
pracuje magistrala sys-
temowa, która służy do
przesyłu danych. Element
ten wpływa na wydajność
magistrali, ma także duże
znaczenie dla wydajności
całego komputera.
05
Mnożnik częstotli-
wości procesora
Na stałe ustawiona przez
producenta liczba, która
określa częstotliwość
pracy procesora względem
zegara magistrali; koniecz-
ność stosowania mnoż-
nika wynika z powolności
otoczenia procesora.
06
QDR
Ang. Quad Data Rate,
skrót oznaczający, że
przepustowość magistrali
lub pamięci jest cztero-
krotnie większa, niż wyni-
kałoby to z jej nominalnej
częstotliwości pracy. Alter-
natywnym określeniem
jest Quad Pumped Bus.
PC
Format
5/2006
25
tliwościach zegarów są zablokowane
.
5
W funkcji BIOS zmie-
HARDWARE
Podkręcanie procesora dwurdzeniowego
Jak sprawdzić częstotliwość
pamięci RAM
Sprawdzanie stabilności
Najłatwiej tego dokonać, uruchamiając w syste-
mie Windows program CPU-Z. Przejdź do zakładki
SPD
Po każdym podwyższeniu częstotliwości pracy
procesora należy sprawdzić, czy będzie on sta-
bilnie pracował, nawet po uruchomieniu bardzo
wymagających aplikacji. Kiedy pojawią się proble-
my, będzie to oznaczało, że nowa częstotliwość
została ustawiona za wysoko.
1
Poczekaj aż komputer ponownie się uru-
stotliwości dla szyny FSB i pamięci zwiększ
o 10 MHz. Zatem dla opcji
i wpisz wartość
MHz.
Zapisz na kartce wprowadzone ostatnio często-
tliwości.
4
Gdy komputer przestanie się uruchamiać,
i odczytaj wartość pola . Program
ten wskaże oznaczenie przepustowości pamięci,
chomi – zaraz po tym powinien wyświetlić
nową częstotliwość, z jaką obecnie pracuje pro-
cesor
.
oznacza to że „przedobrzyłeś” z częstotli-
wością. Wyłącz komputer, odłącz kabel zasilają-
cy, otwórz obudowę komputera i zresetuj BIOS
płyty głównej.
W pobliżu bate-
rii
na płycie głów-
nej odszukaj
zworkę
Przełóż ją tak,
by zwierała dwa
sąsiadujące ze
sobą styki
,
w naszym przypadku to PC5300
oraz jej nominalną częstotliwość, np. 333 MHz
.
Ponieważ w BIOS-ach częstotliwość taktowania pa-
mięci jest podawana w formie taktowania efektyw-
nego dla modułów DDR i DDR2, wartość pokazaną
przez program CPU-Z należy pomnożyć przez 2.
Wynik z tej operacji to 666 MHz, jednak ze względu
na zaokrąglenia (zegar nominalny pamięci to także
ułamki częstotliwości po przecinku) pomnożenie
przez 2 daje wartość 667 MHz.
mocno obciążający procesor, np. kompresję
filmu DivX.
3
Jeżeli pojawiały się problemy z uruchomie-
odczekaj 10–20
sekund i przy-
wróć ją do stanu
poprzedniego
.
Zamknij obudo-
wę i podłącz ka-
bel zasilania do
komputera.
niem systemu lub stabilnością działania
komputera, przejdź do kroku
4
. Jeśli natomiast
komputer działa stabilnie, wykonaj czynności
opisane w krokach od
1
do
10
w części
„Pierwsza zmiana częstotliwości” i kroku
1
i
2
w części „Sprawdzanie stabilności”, jednak czę-
Dalsze zwiększanie częstotliwości zegarów
Przy overclockingu procesorów główną metodą
wyszukiwania maksymalnych częstotliwości,
z jakimi może on pracować, jest metoda prób
i błędów. Ważne jest, aby kolejne próby były ma-
łymi kroczkami, gdzie częstotliwości szyny FSB
będą zwiększane o 5 do 10 MHz.
1
Włącz komputer i wejdź do BIOS-u, naci-
Przyrost wydajności procesora Pentium D 805 po podkręceniu
skając przy jego starcie przycisk
[Del]
.
2
Powtórz kroki od
1
do
8
z części „Pierw-
sza zmiana częstotliwości”, wstawiając
w pola
i
wartości, przy jakich ostatnio działał komputer.
W naszym przykładzie dla szyny
FSB New FSB
Speed (QDR)
była to wartość
700
,
a pamięci
New MEM Speed (DDR)
667
.
Nie zapomnij zapisać wprowadzonych zmian
(krok
10
sekcji „Pierwsza zmiana częstotliwości”).
Przy takich ustawieniach procesor pracuje z czę-
stotliwością 3500 MHz
.
Pamiętajmy o sprawdzeniu stabilności działania
komputera. Najlepiej jest przeprowadzić duży
test, np. grając przez kilka godzin w wymaga-
jące gry 3D. Jeśli będą one działały nieprze-
rwanie (nie będą się zawieszały lub wyłączały
bez przyczyny), to znaczy, że wszystko jest
w porządku.
Na wykresach pokazujemy przyrosty wydajności, jakie
uzyskaliśmy dla podkręconego procesora Pentium D
805 pracującego z częstotliwością 3,5 GHz. Najwięk-
szy przyrost widoczny jest w programach do tworzenia
grafiki 3D, gdzie osiągnął on poziom 25–30 procent
w stosunku do procesora pracującego z częstotliwością
nominalną. W grach ten wzrost będzie nieco mniejszy,
w naszym przykładzie wyniósł 17 proc. Tak naprawdę
ten ostatni przyrost dużo bardziej zależy od posiadanej
karty graficznej i może on być znacznie mniejszy.
26
PC
Format
5/2006
SOFTWARE
2
W systemie uruchom jakikolwiek program
[ Pobierz całość w formacie PDF ]